Arabistan, Tâif yakınlarında/kuzey doğusunda Hama’n-Numûr/Hama al-Nomoorحمی النمور mıntıkasında Reyyân bin Abdillah’a ait Abdülmelik bin Mervan devrinde Mescid-i Harâm’ın çevre/ihata duvarlarının yükseltilmesi ve damlarının tik ağacı/kerestesi ile kaplanması senesine tekabül eden 78/697-698 Tarihli kaya yazıtı ve tercümesi
.jpg)
.jpg)
Arabistan, Tâif yakınlarında/kuzey doğusunda Hama’n-Numûr/Hama al-Nomoorحمی النمور mıntıkasında Reyyân bin Abdillah’a ait Abdülmelik bin Mervan devrinde Mescid-i Harâm’ın çevre/ihata duvarlarının yükseltilmesi ve damlarının tik ağacı/kerestesi ile kaplanması senesine tekabül eden 78/697-698 Tarihli kaya yazıtı ve tercümesi
https://x.com/thoomaly11/status/973251599593299968?s=20
https://x.com/alnemari1/status/967546606882054144?s=20
https://x.com/mohammed93athar/status/973278202008305667?s=20
https://x.com/mohammed93athar/status/971104679919865857?s=20
https://x.com/ARCH1993/status/1258894285346390018?s=20
.jpg)
شهد الريان بن عبدالله
انه لا اله الا الله
و شهد ان محمدا رسول
الله
ثمّ هو يكفي من اتی ان
يشهد علی
ذلك رحم الله الريان و
غفر له و أستهديه الی صرط الجنّة
و أسله الشهدة في
سبيله آ
مين كتبت هذا الكتب
عام بني المسجد الحرام
لسنة ثمان و سبعين
Er-Reyyân bin Abdillah
Allah’dan başka/gayri İlah olmadığına şehâdet eder. Ve Muhammed’in Allah’ın Resulü
olduğuna şehadet eder. Ve sonra, bunun üzerine şehadet edene/getirene O
yeter/kâfidir. Allah Er-Reyyân’a Rahmet eylesi ve onu mağfiret
buyursun/bağışlasın. Ve Cennet yoluna hidayetle iletsin ve O’ndan yolunda
şehadete ulaşmayı diliyorum. Amîn Bu yazıyı/yazıtı Mescid-i Harâm’ın bina
edildiği yıl olan yetmiş sekiz senesinde yazdım.
.jpg)
.jpg)
Notlar
Er-Reyyân bin Abdillah’a
ait bu yazıtta Emevi hükümdarı Abdülmelik bin Mervan devrinde Mescid-i Harâm’ın
çevre/ihata duvarlarının yükseltilmesi ve damlarının/çatılarının tik
ağacı/kerestesi ile kaplanması senesine tekabül edip , işaret etmektedir.
وتشير عبارة (وكتبت
هذا الكتاب عام بني المسجد الحرام) إلى حادثة عمارة المسجد في عهد الخليفة الأموي
عبد الملك بن مروان سنة ٧٥-٧٨ هجرية، حيث
أمر برفع جدران الحرم وسقفه بالساج
Daha önce, 65/684 Tarihinde çıkan yangından sonra, Abdullah bin Ez-Zübeyr’in Mekke-i Mükerreme emirliğinde Ka’be binasının yanan yerleri tamir edilir. Hz. Resul-i Ekrem (S.A.V) ‘in Hakemliği devrinde, malzeme bulunamaması, Kureyşin mali imkanlarının yetersizliği dolayısıyla dışrada bırakılan kuzey tarafında yarım daire şeklindeki Hicr-i İsmail/Hatîm kısmı Abdullah bin Ez-Zubeyr tarafından tekrar Ka’be-i Muazzama’nın içine alınır. Ka’be’nin içinde yanan ahşap direklerin yerine yeni ahşap direkler/sütunlar konur. 73/692-93 Tarihinde Ka’be-i Muazzama, Mekke-i Mükerreme’yi muhasara eden Zalim Haccac tarafından mancınıklarla yıkılınca, Abdullah bin Ez-Zübeyr (R.A)’in idamı akabinde yeniden yaptırılır. Bu def’a Hicr-i İsmail/Hatîm kısmı tekrar dışarıda bırakılır. Yarım daire şeklindeki bir Muhavvata, ihata duvarıyla çevrilir. Halen de bu şekildedir. Abdullah bin Ez-Zubeyr’e ait Ka’be direği ise Suudi idaresi tarafından yenisi ile değiştirilerek, Mekke-i Mükerreme Müzesine konur.
Mekke-i Mükerreme Müzesinde, Abdullah bin Ez-Zübeyr'in 65/684 yılında Ka'be-i Muazzama'ya koydurttuğu ahşap direk/sütun. Foto: Müfid Yüksel 2015
Hicr-i İsmail/Hatîm حجر اسماعيل\الحطيم
حِجْر إسماعيل أو الحَطِيم أو الحِجْر هو بناء على شكل نصف دائرة من الجهة الشمالية من البيت الحرام، وهو في الأصل جزء من الكعبة، ولكن قريش حين بنت الكعبة لم تفي النفقة التي رصدتها لأجل البناء، فأخرجوا ذلك الجزء من بناء البيت، وأحاطوه بسياج، حتى يعلم أن ذلك المكان جزء من البيت
Ka'be-i Muazzama'nın kuzey/altınoluk tarafında Yarım daire şeklinde bir muhavvata olup aslında Ka'be-i Muazzama'nın bir kısmıdır. Ancak, Hz. Resul-i Ekrem (S.A.V)'in Hacer-i Esved'in yerine konulması için hakemlik yaptığı zamanda Kureyşliler Sel baskını ile hedm olan Ka'be-i Muazzama'yı yeniden inşâ/binâ ederken mali imkanları ve malzemeleri yetersiz kaldığından Hicr-i İsmail/Hatîm حجر اسماعيل\الحطيم denilen bu kısmı Ka'be binasının dığında bırakırlar. Ancak etrafını çitlerle çevirerek bunun Ka'beden bir bölüm olduğunu işaretlemiş olurlar. 65/684 Tarihinde çıkan yangından sonra, Ka'be-i Muazzama binası yeniden tecdid edilerken Hicr-i İsmail/Hatîm kısmı Abdullah bin Ez-Zubeyr tarafından tekrar Ka’be-i Muazzama’nın içine alınır.
73/692-93 Tarihinde Ka’be-i Muazzama, Mekke-i Mükerreme’yi muhasara eden Zalim Haccac tarafından mancınıklarla yıkılınca, Abdullah bin Ez-Zübeyr (R.A)’in idamı akabinde yeniden yaptırılır. Bu def’a Hicr-i İsmail/Hatîm kısmı tekrar dışarıda bırakılır. Yarım daire şeklindeki bir Muhavvata, ihata duvarıyla çevrilir. Halen de bu şekildedir.
Ka'be-i Muazzama'nın Kuzey/Altınoluk tarafında yarım daire/muhavvata şeklindeki Hicr-i İsmail/Hatîm حجر اسماعيل\حطيم bölümü. Eski ve yeni fotoğrafları
Yazıt sahibi Er-Reyyân bin
Abdillah’la ilgi Ricâl/Terâcim kitaplarında müstakil/vâzıh bir kayda
rastlanılmamakla birlikte İbn Asâkir’de Reyyân ve Reyyân bin Abdillah adı ile
bazı kimseler/raviler yer almakta. Ancak bunlar Reyyân adı altında ilk
zikredilen Beni El-Haris’in Azadlılardan ve Abdülmelik bin Mervanın
Muhafızlarının idarecisi Reyyân Ebu Hâlid dışında, Emevi Hükümdarı Abdülmelik
bin Mervan ile çağdaş kimse bulunmamaktadır.
آثاري | مالك السليمي
@ARCH1993 Yazıt sahibinin Er-Reyyan bin Abdillah
El-Ezdî olduğunu kaydetse de,
https://x.com/ARCH1993/status/1258894285346390018?s=20
İbn Asâkir’de yer alan Reyyân bin Abdillah Ebi
Râşid El-Ezdi, kendisinde nakledilen rivayetlerin zincirine bakıldığında bir
hayli geç dönemde yaşamış bir ravi olduğu ortaya çıkmaktadır
Yorumlar
Yorum Gönder