Arabistan, Tebuk-Hisma حسمی ’da Ashâb-ı Kirâmın/Ensar’ın büyüklerinden Muhammed bin Mesleme (R.A)’nin torununun oğlu Zeyd bin Abdirrahman bin Ömer bin Muhammed bin Mesleme’ye âit çok önemli erken İslâmi dönem kaya yazıtı ve tercümesi: Yazıt Okuma ve Tercüme: Müfid Yüksel
Arabistan, Tebuk-Hisma حسمی ’da Ashâb-ı Kirâmın/Ensar’ın büyüklerinden Muhammed bin Mesleme (R.A)’nin
torununun oğlu Zeyd bin Abdirrahman bin Ömer bin Muhammed bin Mesleme’ye âit
çok önemli erken İslâmi dönem kaya yazıtı ve tercümesi: Yazıt Okuma ve Tercüme:
Müfid Yüksel
Fotoğraf:
kM
@kM49369007
https://twitter.com/kM49369007/status/1243621522918572032?s=20&t=eloF6vtmr2FXZWkVCfpvBw
قراءتي لهذا النقش المبكّر لزيد بن عبدالرحمن ابن عمر بن محمّد بن مسلمة رضي
الله عنهم
أنا زيد بن
عبدالر
حمن ابن عمر
بن محمّد بن مسلمة
أسل الله الجنة نزلا
والملئكة رسلا و
Ben Zeyd bin Abdirrahman
bin Ömer bin Muhammed bin Mesleme, Allah’dan (Ahirette) mekân/makâm olarak
Cennet’i, elçiler olarak Melekleri diliyorum.
Muhammed bin Mesleme (R.A), baba
tarafından Ensar’ın Evs kabilesinden, vâlidesi tarafından ise Hazrec
kabilesindendir. Rivâyetlere göre Hicretten 35 sene önce Yesrib/Medine’de doğmuştur.
Hz. Resul-i Ekrem (S.A.V)’in Hicretten önce İslâm’ı öğretmek için Mus’ab bin
Umeyr’i (R.A) Medine/Yesrib’e Muallim olarak gönderdiğinde, Muhammed bin
Mesleme Mus’ab bin Umeyr vasıtasıyla İslâm’a
ilk girenler arasında olmuştur. Tebuk Gazâsı hariç, Bedir Gazâsı başta olmak
üzere tüm gazâlara Hz. Peygamber (S.A.V) ile birlikte bulundu. Tebuk gazvesinde
de Hz. Fahr-i Kâinât (S.A.V) O’nu Medine’de yerine vekil olarak bırakmıştı. Orada
da, Gazveden önce malının bir kısmını Resululllah (S.A.V) ‘ın emrine verir. Uhud
Gazvesinde çocukları ile birlikte Hz. Resulullah (S.A.V)’ı canla başla
koruyanlar arasında yer aldı. Nerdeyse bütün gazvelerde büyük katkısı olduğu
gibi, bazı seriyyelerin başında gazvelere gönderilmiştir. Bu sebepten, Hz.
Peygamber’den “ فارس نبي الله Nebiyyullâh’ın
Süvarisi” lakabını almıştır. Hicretin 6. Senesinde Kuratâ kabilesi üzerine 30 kişilk
bir seriyyenin başında gazveye gönderilir. 100 kişilik bir düşman kuvveti ile
karşılaşırlar. Muhammedd bin Mesleme (R.A) bu gazveden yaralı olarak kurtulur.
Sonra, Medine’ye döner.
İslâm’a Hz. Peeygamber (S.A.V)’
düşmanlığı ile ve Müşriklerle bu konuda işbirliği yapan Yahudi şâir Ka’b bin
Eşref ve İbn Ebi’l-Hukayk’ın öldürülmesinde yer alır.
Hz. Ebubekir (R.A) ve Hz. Ömer
(R.A)’in hilfetleri devrinde valileri teftiş ile vazifelendirilir. Hz. Ömer
devrinde Kûfe valisi olan Hz. Sa’d bin Ebî Vakkas (R.A) ‘ın bir kasr/çardak
inşa ettirdiği ve Kisrâ’nın Medâin’deki kasrının kapısını söktürüp kendi kasrında
kullandığı yolundaki şikâyetler üzerine, Hz. Ömer (R.A) , bu kasrı/çardağı ve
kapısını yakmaları için Muhammed bin Mesleme (R.A)’yi ve yine ashab’dan Melîh bin Avf (R.A) ‘ı yanında
yol delili/klavuzu olarak Kûfe’ye gönderir. Muhammed bin Mesleme ve
yanındakiler bu çardak ve kapıyı yakarak ortadan kaldırdıktan sonra Medine’ye
avdet ederler.
Muhammed bin Mesleme (R.A)
Hz. Osman (R.A)’ın şehid edilmesinin akabinde, Hz. Ali (K.V)’yi hailfe seçen
Ashabın büyükleri arasında yer almış. Cemel Vak’ası ve daha sonraki
kargaşalıklarda uzak durup, Rebeze karyesine çekilmiştir. Muhammed bin Mesleme (R.A)
Hicri 43 veya diğer bir rivâyete göre 46, 47 yılında Medine-i Münevvere’de
vefat edip, Cennetu’l-Bakî’de defnedilmiştir. Bazı rivayetlere göre, Emevilere
taraftar olmadığı için Ürdün’den gelen bir adam tarafından evinde şehid
edilmiştir. İbn Sa’d
Tabakâtında Muhammed bin Mesleme’nin 46 yılı Safer ayında Medine-i Münevvere’de,
Mervan bin Hakem’in valiliği zamanında 77 yaşında vefat ettiği rivayetini
kaydeder
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ
عُمَرَ قَالَ: أَخْبَرَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: مَاتَ
مُحَمَّدُ بْنُ مَسْلَمَةَ بِالْمَدِينَةِ فِي صَفَرٍ سَنَةَ سِتٍّ وَأَرْبَعِينَ
وَهُوَ يَوْمَئِذٍ ابْنُ سَبْعٍ وَسَبْعِينَ سَنَةً. وَصَلَّى عَلَيْهِ مَرْوَانُ
بْنُ الْحَكَمِ
Kendisinden, Sahabi ve
Tabiînden bir çok kimse hadis rivâyet etmiş. Rivâyetleri Kütüb-i Sitte başta
olmak üzere belli başlı hadis kaynaklarında yer almıştır. Adalet, cesaret ve dirayeti ile ön plana
çıkmıştır.
Muhammed bin Mesleme’nin en büyük oğlu Abdurrahman’dan dolayı Ebu Abdirrahman künyesi ile anılmış, Abdurrahman’ın sonra diğer oğlu Abdullah’a nisbetle Ebu Abdillah künyesi ile de zikredilmiştir.
Muhammed bin Mesleme uzunca
süren hayatında çeşitli evlilikler yapmış, bu hanımlarından onu erkek olmak
üzere on altı çocuğu olmuştur. Yazıtta ismi geçen oğlu Ömer hanımlarından Beni
Murre’den Zehrâ bint Ammâr bin Ma’mer’den olmuştur.
وعمر أمه زهراء بنت عمار بن
معمر من بني مرة من بني خصيلة من قيس
Yazıtta ismi geçen oğlu Ömer bin Muhammed bin Mesleme, İbn Hacer El-Askalânî’nin El-İsâbe Fi Temyizi’s-Sahâbe الإصابة في تمييز الصحابة adlı ünlü eserinde diğer kardeşleri Ca’fer, Sa’d, Abdullah ve Abdurrahman ile birlikte Ashâb-ı Kirâm meyanında zikredilmiş.
Burada,
Muhammed bin Mesleme’nin on oğlundan, Ömer bin Muhammed bin Mesleme (R.A) dahil,
beşinin sahabeden olduğu belirtilmiştir. (El-İsâbe, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye
Baskısı, Cilt 6/63; Abdulmuhsin Et-Turkî Tahkiki: Kahire 2008; Cilt 10/54)
https://al-maktaba.org/book/9767/2993
https://web.archive.org/web/20170324085044/http://shamela.ws/browse.php/book-9767/page-2992
Yazıtta, yazıt sahibi Zeyd'in nesebini Muhammed bin Mesleme (R.A) 'ye kadar yazmış olması (Zeyd bin Abdirrahman bin Ömer bin Muhammed bin Mesleme) yazıtı bir hayli değerli kılmaktadır.
Ashâb-ı Kirâm’dan/Ensâr’ın
ulularından Muhammed bin Mesleme (R.A) için ayrıca bakınız:
Ayrıca, Ashâb-ı Kirâmın/Ensar’ın büyüklerinden Muhammed bin Mesleme (R.A)’nin torunu ve Hadis Râvisi Ca’fer bin Mahmud bin Muhammed bin Mesleme’ye âit kaya yazıtı için bakınız:
https://mufity.blogspot.com/2023/01/ashab-kiramnensarn-buyuklerinden.html
Yorumlar
Yorum Gönder